Monday, November 5, 2012

သီရိလကၤာအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ


သီရိလကၤာအေၾကာင္း သိေကာင္းစရာ


ဒီေန႔ မနက္ ေနေရာင္ျခည္ရဲ႕ အလင္းေအာက္မွာ စာေရးသူသည္ coffee ေလး ေသာက္ရင္း အေတြးေလးေတြ အရိပ္ထုိးခ်သလားလုိ႔ ထင္ေလာက္ေအာင္ အမွတ္မထင္ အေတြးေလးတစ္ခု ဝင္ေရာက္ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ (History of Sri Lanka) သီရိလကၤာႏုိင္ငံရဲ႕ သမုိင္းေလး အခ်ဳိ႕နဲ႔ (Sri Lanka Culture) သီရိလကၤာ ယဥ္ေက်းမႈ ပုံရိပ္ေလးေတြပင္ ျဖစ္သည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသည္ (Geology or Map of Sri Lanka) မဟာပထဝီဝင္ ေျမပုံ ပုံစံ အေနနဲ႔ ၾကည့္လွ်င္ (South Asia) ေတာင္ဘက္ အာရွႏုိင္ငံတြင္ ပါဝင္ေသာ ႏုိင္ငံျဖစ္သည္။ ေတာင္ အာရွႏုိင္ငံျဖစ္ေသာ သီရိလကၤာႏုိင္ငံကုိ ျမန္မာျပည္သူေတြ အေနနဲ႔ လကၤာဒီပကၽြန္း၊ သီဟုိဠ္ ကၽြန္းလုိ႔ အသိမ်ားၾကသည္။

(သီရိလကၤာ သမုိင္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္)

ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ မဟာပရိနိဗၺာန္ စံဝင္ေတာ္မူသည့္ေန႔မွာပင္ ဝိဇယဗာဟု မင္းသားသည္ မဇၥ်ိမေဒသ အိႏၵိယမွ လကၤာဒီပကၽြန္းသုိ႔ ေရာက္လာခဲ့၍ ဘီလူးမ ကုဝဏၰာႏွင့္ သင့္သည္၊ သီရိယဝတၴဳျပည္ မဟာကာလေသန ဘီလူးမင္းႏွင့္ လကၤာဒီပျပည္ ေဂါ႑ာဘီလူးမ သမီး ပါလ မိတၱာကို မဂၤလာေဆာင္သည့္ ပြဲ၌ ဘီလူးအေပါင္းကုိသတ္ၿပီးမွ တမၸပဏၰိယၿမိဳ႕သို႕ တည္၍ ဒကိၡ ဏ ပဒ မဓူရျပည္ ဗ႑ဳမင္းသမီးႏွင့္ ၃၈ ႏွစ္မင္းျပဳ၏။ ဝိဇယဗာဟုမင္း နန္းတက္လာသည့္ အခ်ိန္မွ စ၍ လူေန ေဒသျဖစ္လာသည္။ ဝိဇယမင္း နတ္ရြာစံျပီေနာက္တြင္ ပ႑ဳဝါသု ေဒဝ မေရာက္မီ၌ သီဟိုဠ္မင္းဆက္မွာ ၁ ႏွစ္ လပ္ေနခဲ့သည္။

ဘုရား ပရိနိဗၺာန္စံဝင္ေတာ္မူျပီေနာက္ သာသနာႏွစ္ ၄ဝ ျပည့္ ဝိဇယညီ သုမိတၱာ သား ဗ႑ဳဝါ သုေဒဝ က ႏွစ္ ၃ဝ မင္း ျပဳ၏။ သာသနာေတာ္ ၇ဝ ေရာက္ရွိေသာအခါ ထိုမင္း၏သား အဘယ မင္းသာက ႏွစ္ ၂ဝ မင္းျပဳ၏။ သာသနာေတာ္ ၉ဝ ခုႏွစ္ ေရာက္ရွိေသာအခါ အဘယညီ တိႆ မင္းသားက ၁၇ ႏွစ္ မင္းျပဳ၏။ သာသနာေတာ္ ၁ဝ၇ ခုႏွစ္ ေရာက္ရွိေသာအခါ အဘယတူ ပ႑ဳကာဘယ က ႏွစ္ ၇ဝ မင္းျပဳ၏။ သာသနာ ၁၇၇ ခုႏွစ္ ေရာက္ ရွိေသာအခါ ထို မင္း၏ သား မုဋသီဝ အႏွစ္ ၆ဝ မင္း ျပဳ၏။ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ အေနအားျဖင့္ သီဟုိဠ္မင္းဆက္ေပါင္း ၁၇၇- ရွိသည္။

သီရိလကၤာႏုိင္ငံသည္ ခရစ္-၁၅၀၅ ခုႏွစ္ ေပၚတူဂီ လူမ်ိဳးမ်ား၊ ၁၆၀၂-၁၆၅၈-ခုႏွစ္ ဒတ္ခ်္ (နယ္သာလန္) လူမ်ိဳးမ်ား၊ ၁၇၉၆-ခုႏွစ္ ၿဗိတိသွ် လူမ်ိဳးတုိ႔၏ သိမ္းပုိက္ျခင္း ခံခဲ့ရပါသည္။ ၁၉၄၈-ခုႏွစ္၊ ေဖေဖၚ၀ါရီလ-၄ ရက္ေန႔မွာ ဒုိမီနိယံ လြတ္လပ္ေရးရကာ ၁၉၇၂- ခုႏွစ္၊ ေမလ- ၂၂ ရက္မွစ၍ သီရိလကၤာသမၼတႏုိင္ငံ ျဖစ္လာသည္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက အေနာက္တုိင္း လူမ်ဳိးမ်ားက သီရိလကၤာႏုိင္ငံကုိ (Ceylon) စီလြန္ ဟု ေခၚေဝၚခဲ့ၾကသည္။ ယခုအခါ သီရိ လကၤာႏုိင္ငံသည္ Republic of Sri Lanka ျဖစ္လာသည္။

(ေျမပုံအေနထား၊ လူဦးေရႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ား)

သီရိလကၤာႏုိင္ငံသည္ ျမန္မာျပည္၏ အေနာက္ဘက္တြင္ တည္ရွိေသာ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံျဖစ္ သည္။ အျခားတစ္ဘက္တြင္လည္း သီရိလကၤာႏုိင္ငံသည္ အိႏၵိယျပည္ေတာင္ဘက္ အိႏၵိယ ပင္လယ္အတြင္း တည္ရွိရကား၊ အိႏၵိယဆိပ္ကမ္းမွ ၂၂-မုိင္၊ ရန္ကုန္မွ ၁၂၃၅-မုိင္ အကြာအေ၀း မွာ တည္ရွိပါသည္။ သီရိလကၤာႏုိင္ငံသည္ အလ်ား-၂၇၀၊ အနံ-၁၄၀-မုိင္၊ အက်ယ္စတုရန္း-၂၅၃၃၂-မုိင္ ရွိသည္။ သီရိလကၤာသည္ ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ လာအုိ၊ ကေမၻာဒိယားႏုိင္ငံ တုိ႔ႏွင္အတူ ေထရ၀ါဒဗုဒၶဘာသာ ငါးႏုိင္ငံတြင္ ပါ၀င္ေသာ ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံ ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အျပင္ ျပီခဲ့ေသာ မတ္ခ်္လ ၂၀ ရက္ေန႔ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ လူဦးေရ သန္း-၂၀- ၂၇၇-၅၉၇ ရွိ ၍ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ ၆၉-ရာခုိင္းႏႈန္း၊ ရဟန္းသံဃာ ၄-ေသာင္းေက်ာ္ ရွိသည္။

(သာသနာ စတင္ေရာက္ရွိခ်ိန္)

သီရိလကၤာ လူမ်ဳိးတုိ႔၏ သမုိင္းအရ ေျပာရမည္ဆုိလ်င္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္သည္ ဘုရားျဖစ္ေတာ္ မူၿပီး ၉-လမွာ တစ္ႀကိမ္၊ ၅-၀ါအရ တစ္ႀကိမ္ႏွင့္ ၈-၀ါအရမွာ တစ္ႀကိမ္ စုစုေပါင္း သုံးႀကိမ္ တုိင္တုိင္ ႀကြေရာက္ေတာ္မူခဲ့သည္။ သာသနာႏွစ္ ၂၄၇-ခုႏွစ္၊ အရွင္မဟာေမာဂၢလိပုတၱတိႆ အမွဴးရွိေသာ ရဟႏၱာအရွင္ျမတ္တုိ႔၏ တတိယ သံဃာယနာတင္ၿပီး ကုိးတုိင္း ကုိးဌာန သာသနာျပဳေစလႊတ္ခဲ့ရာ အေသာကမင္းႀကီး၏သားေတာ္ အရွင္မဟိႏၵ၊ သမီးေတာ္ သဃၤ မိတၱာေထရီမတုိ႔ ၾကြေရာက္ သာသနာျပဳခဲ့ၾကသည္။ သမီးေတာ္ သဃမိတၱာေထရီမသည္ လည္း မဟာေဗာဓိပင္ကုိပါ တပါတည္း ပင့္ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ေဒ၀ါနံပိယတိႆ မင္း နန္းတက္စ ၇-လ၊ အရွင္မဟိႏၵမေထရ္ ၁၂-၀ါ အရမွာ သာသနာစတင္ျပန္႔ပြားသည္။

(သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ သမုိင္းဝင္ ၁၆ ဌာန)

ျမတ္စြာဘုရားသခင္ တတိယႀကိမ္ ၾကြေရာက္စဥ္တြင္ ေနာက္လုိက္ ေနာက္ပါ ရဟႏၱာငါးရာႏွင့္ တကြ သီတင္းသုံးရာ ၁၆-ဌာနကုိ သီရိလကၤာ ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ား က ေစတီေတာ္ႀကီး ၁၆-ဆူ သမုိင္းဝင္ အထိမ္းအမွတ္ တည္ထားခဲ့သည္။ ၄င္း သမုိင္းဝင္ ေစတီ မ်ားမွာ ေအာက္ပါအတုိင္းပင္ ျဖစ္သည္။

(၁) မဟိယဂၤဏေစတီေတာ္၊ (၂) နာဂဒီပေစတီေတာ္၊ (၃) ကလ်ာဏီေစတီေတာ္ (ရဟႏၱာမ်ား သမုတ္ရာ ကလ်ာဏီသိမ္)၊ (၄) ေစတီပါဒေစတီေတာ္ (ျမတ္စြာဘုရားရွင္၏ ေျခေတာ္ရာ ရွိေသာေတာင္)၊ (၅) ဒိ၀ါဂုဟာေစတီေတာ္၊ (၆) ဒီဃ၀ါပီေစတီေတာ္၊ (၇) မုတိယဂၤ ဏေစတီေတာ္၊ (၈) တိႆ မဟာ၀ိဟာရေစတီေတာ္၊ (၉) ဒကၡိဏသာခါ (မဟာေဗာဓိ ပင္တည္ရွိရာ)၊ (၁၀) မရီစ၀႗ိေစတီေတာ္၊ (၁၁) မဟာေစတီေတာ္၊  (၁၂) ထူပါရာမေစ တီေတာ္၊ (၁၃) အဘယဂိရိေစတီေတာ္၊ (၁၄) ေဇတ၀နေစတီေတာ္၊ (၁၅) သိလာေစတီေတာ္၊ (၁၆) ခီရေစတီေတာ္ တုိ႔ျဖစ္ၾကသည္။ သုိ႔ေသာ္ ပါရာဇိကဏ္ အ႒ာကထာအဖြင့္မွာ (၇) ဌာနသာ ေဖာ္ျပထားပါသည္။

(ဗုဒၶ ျမတ္စြယ္ေတာ္ ကိန္းဝပ္ရာ ဌာန)

သီရိလကၤာႏုိင္ငံ၏ ဒုတိယၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္ေသာ ကႏၵီၿမိဳ႕ေတာ္မွာ ကိန္း၀ပ္ပူေဇာ္ခံထားေလသည္။ ဒုတိယျမဳိ႕ေတာ္လည္းျဖစ္ ေရွးေဟာင္းျမိဳ႔ေတာ္ျဖစ္ေသာ ကႏၵီၿမိဳ႕သည္ ကုိလံဘုိၿမိဳ႕ေတာ္မွ ၁၂၀-ကီလုိမီတာခန္႔ ေ၀း၍ ကုိယ္ပုိင္ ကားျဖင့္ ၃- နာရီခဲြေလာက္ ေမာင္းႏွင္မွသာ ေရာက္ ရွိႏုိင္ေသာ ေတာင္ျမဳိ႕ေလးျဖစ္သည္။ ျမတ္ဗုဒၶစြယ္ေတာ္ကုိ ေလးႏွစ္တစ္ႀကိမ္ စြယ္ေတာ္ထည့္ ရာ ႀကဳတ္ကုိဖြင့္ လွစ္ဟျပသၿပီး ခန္းနားႀကီးက်ယ္စြာ လွည့္လည္ပူေဇာ္ခံျခင္း၊ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္ တုိင္းလည္း စြယ္ေတာ္ႀကဳတ္ကုိ ပိတ္လွ်က္ အခန္းအနားျဖင့္ လွည့္လည္ပူေဇာ္ျခင္း၊ ေန႔စဥ္ေန႔ တုိင္း မနက္ဆြမ္းေတာ္တင္ခ်ိန္၊ ေန႔ဆြမ္းကပ္ခ်ိန္တုိင္းလည္း စြယ္ေတာ္ကိမ္း၀ပ္ ရာ ေက်ာင္းေဆာင္ကုိ လွစ္ဟေပးျခင္းျဖင့္ ႏုိင္ငံရပ္ျခားမွ လာေရာက္ၾကေသာ ဘုရားဖူးမ်ား ဖူးေၿမာ္ ခြင့္ရၾကသည္။

(တက္ႏုိင္သေလာက္ မွီႏုိင္သေလာက္ ကုိယ္ပုိင္ ဘာသာျပန္ႏွင့္ အျခားအရာမ်ားကုိ ျငင္းမွီျပီ တင္ျပအပ္ပါသည္)

တကၠသုိလ္ျမတ္မင္း

1 comment:

  1. ဖတ္ရႈေလ႔လာသြားပါတယ္ အရွင္ဘုုရား။
    တပည္႔ေတာ္နဲ႔ ရင္းႏွီးကၽြမ္းဝင္းျခင္း မရွိေသးတဲ႔ အေၾကာင္းအရာမို႔ အသိဗဟုုသုုတေတြ ရသြားပါတယ္။

    ReplyDelete

အေမေပးေသာႏွလုံးသား

အေမေပးေသာႏွလုံးသား
ေလညွင္းေလးေတြ သယ္ေဆာင္ေသာ ေဆာင္းလေပ်ာက္ေသာ ေႏြဦးတစ္ညမွာ မဟူရာညေရာင္ႏွင့္ အပူေဆာင္ည အေငြ႕အသက္ေတြက ကမၻာေျမေပၚျပန္႔နွံလုိ႔ လူေတြေတာင္ စိတ္ကူးပ်က္ေသာ ျငီးေငြ႕သံေတြနဲ႔ ေခၽြးေတြကုိယ္စီက်လုိ႔ ေျမခေနေသာ အခ်ိန္မွာ အေမဟာအျပဳံးေတြေ၀ကာ တုိ႔မ်ားအတြက္ အေကာင္းဆုံးပုံျပင္ေလးတစ္ပုဒ္ေျပာျပေနသလုိ ေအးျမေသာဆုံးမသံစဥ္ေတြက တုိ႔ဘ၀အတြက္ အေရးၾကီးဆုံးေသာျဖစ္သလုိ ဘယ္အရာနဲ႔မွ မလဲႏုိင္ေသာ အဖုိးတန္ေသာ အရာပင္ျဖစ္ေပသည္။ ထုိစဥ္အခါ၀ယ္ အေမေပးေသာႏွလုံးသားအလွပုံျပင္တစ္ပုဒ္က အပူေရာင္ျပန္ေနေသာ ကမၻာေျမေပၚကုိ ေမတၱာေရၾကည္ျဖန္းသလုိ ေအးျမေနပါေတာ့သည္။ ထုိအခ်ိန္၀ယ္ အေမေျပာေနေသာပုံျပင္သံစဥ္ေတြကုိ တုိ႔တေတြနားစဥ္ေနခုိက္ အေမဟာ အပူဒဏ္ကုိကာကြယ္ေပးေသယ သီတဂူလမင္းၾကီးပမာ ေအျမေနသလုိ သားသၼီးေလးေတြကလည္း ၾကယ္ကေလးေတြပမာ အေမေပးေသာ ေမတၱာေတြကလႊမ္းျခံဳရ်္ေနပါေတာ့သည္။ ေအာ္....ေလာကၾကီးက ဘယ္လုိပင္ပူေနပါေစ သဘာ၀က ဘယ္လုိပင္ ရာသီဥတုေတြေျပာင္းလြဲေနပါေစ ေနညေတြ ဘယ္လုိပင္ေျပာင္းလြဲေနပါေစ အရာရာတုိင္းက ဘယ္လုိပင္ေျပာင္းလြဲေနပါေစ အေမေပးေသာႏွလုံးသားက မေျပာင္းလြဲတာအမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ေလာကဓံက ဘယ္လုိပင္ရုိက္ခ်က္ျပင္းပါေစအုန္း အေမေပးေသာႏွလုံးသားက ေအးျမေနျမဲပင္ျဖစ္သည္။ အဲဒါေတြဟာ အေမ့ရဲ႕အနာဂါတ္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ႏွလုံးသားျဖစ္သလုိ သားသၼီးအတြက္ ဘ၀ေရွ႕ေရးႏ်င့္အနာဂါတ္ရည္မွန္းခ်က္ပန္တုိင္ဆီသုိ႔ဦးတည္ေနပါသည္။ မည္သုိ႔ဆုိေစဦးေတာ့ ထပ္ရ်္ဆုိဦးအံ......အေမေပးေသာႏွလုံးသားဟူသည္ သားသၼီးတုိ႔၏ အသိစိတ္ဓာတ္လမ္းညြန္ပင္ျဖစ္သလုိ ေအာင္ျမင္ေရး လူမႈေရး တုိးတက္ေရး ပညာေရးစသည္ အားလုံးတုိ႔၏ လမ္းညြန္ပင္ျဖစ္သည္ေရးသားရင္း ဆက္လက္ေရးသားပါဦးအံ.............။

အေမ...အေမ

အေမ...အေမ
ကၽြန္ေတာ္႔ကိုေမြးခဲ႔တဲ႔...အေမ.. သူမ်ားအေမေတြထက္ ဒုကၡခံခဲ႔ရတယ္..... ကၽြန္ေတာ္႔ကိုေကၽြးခဲ႔တဲ႔...အေမ.. သူမ်ားအေမေတြထက္ အကုန္မ်ားခဲ႔ရတယ္..... ကၽြန္ေတာ္႔ကိုခ်စ္တဲ႔...အေမ.. သူမ်ားအေမေတြထက္ စိတ္ဆင္းရဲခဲ႔ရတယ္..... သားကို သခင္... လင္ကို ဘုရား ဆိုတဲ႔ အေမ.... ကၽြန္ေတာ္႔အတြက္နဲ႔ မ်က္ရည္ေပါက္ၾကီးငယ္က်ခဲ႔ရတယ္... ေလာကမွာ ကၽြန္ေတာ္ တစ္ျခားေသာအရာေတြမွာဘဲနိမ္႔က်ျခင္နိမ္႔က်မယ္... မိခင္ေမတၱာနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ေတာ႔.. တစ္ေလာကလံုးကို ရင္ေကာ႔ေခါင္းေမာ႔ျပီး ရင္ဆိုင္ႏူိင္ခဲ႔တယ္... အဲ႔ဒီလိုဆိုးခဲ႔တဲ႔သားက..အခု ေမၾကီးေမတၱာနဲ႔.. အသက္ဆက္ခဲ႔တာပါ... အဲ႔ဒီလိုမိုက္ခဲ႔တဲ႔သားက..အခု ေမၾကီးကရုဏာနဲ႔.. လူဆက္ျဖစ္ေနခဲ႔တာပါ... ေက်းဇူး အထူးပါေမၾကီးရယ္... အရာရာအားလံုးအတြက္ပါခင္ဗ်ာ..... သားၾကီးဂတိေပးပါတယ္...ေမၾကီး သားအသက္ရွင္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုး.. ဒီေလာကၾကီးထဲမွာ... ေမၾကီးဘာအေၾကာင္းေၾကာင္႔နဲ႔မွ စိတ္ဒုကၡေတြ ေသာကေဝဒနာေတြ ဘယ္ေသာအခါမွ ထပ္မျဖစ္ေစရပါဘူး...