အဝိဇၨာမွ ဝိဇၨာ ျဖစ္ေသာ တန္ေဆာင္းမုန္း လျပည့္ေန႔

အဝိဇၨာမွ ဝိဇၨာ ျဖစ္ေသာ တန္ေဆာင္းမုန္း လျပည့္ေန႔

မေန႔က ညေနေစာင္း မုိးမ်ားက သီရိလကၤာႏုိင္ငံ ကုိလံဘုိျမဳိ႕ ဝန္းက်င္ကုိ ရြာသြန္းေနပါတယ္။ ဒီေန႔ေတာ့ သီရိလကၤာရဲ႕ နံနက္ခင္း ေနေရာင္ျခည္က ေတာက္ပလ်က္ရွိေနပါသည္။ စာေရးသူ၏ ကေလာင္သြားမ်ားကလည္း လႈပ္ရွားအသက္ဝင္လ်က္ တန္ေဆာင္းမုန္း လျပည့္ေန႔ အေၾကာင္းေလးေတြကုိ ေရးသားေနျခင္းပင္ျဖစ္သည္။

ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ ျမတ္ဗုဒၶ ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ တရားေတာ္ေၾကာင့္ အယူမွားမႈမွ အယူမွန္လာေသာ အဇာတသတ္မင္းၾကီး အေၾကာင္းကုိ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ

အေနနဲ႔ ႏွစ္ေတြ လေတြ ဘယ္လုိပင္ ေျပာင္းလြဲလာေပမဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၏ အထိမ္းမွတ္ ေန႔ထူးေတြကုိေတာ့ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနနဲ႔ သတိျပဳမိမည္မွာ မလြဲပါ။

ယခုအခါ သာသနာႏွစ္ ၂၅၅၆ ခုႏွစ္၊ ေကာဇာသကၠရာဇ္ ၁၃၇၄ ခုႏွစ္၊ ခရစ္ႏွစ္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၏ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔သည္ သာမညဖလ အခါေတာ္ေန႔ ျဖစ္ပါတယ္။

သာမညသည္ သမဏ၏အျဖစ္ ရေသ့၊ရဟန္း ျပဳလုပ္ျခင္း၏ အျဖစ္ဟု အနက္အဓိပၸါယ္ရ၍ ဖလသည္ အက်ိဳးေက်းဇူးဟု အနက္အဓိပၸါယ္ရရွိပါသည္ ထို႔ေၾကာင့္ သာမညဖလ ဟူသည္မွာ ရေသ့၊ရဟန္း ျပဳလုပ္ရျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူး ဟု အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရပါသည္။

တနည္းေျပာရလ်င္ တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ ျမန္မာ့ (၁၂) လ ရာသီတြင္ ရွစ္လေျမာက္ လ ပင္ျဖစ္သည္။ မုိးေလကင္းစင္၍ နကၡတ္တာရာစုံ ထြန္းပေသာ လ လည္းျဖစ္သည္။

ပင္းယေခတ္ စာဆိုေတာ္ စတုရဂၤဗလအမတ္ႀကီးက ''သရဒံတု ကာလာနံ'' အခ်ိန္အခါေန႔တြင္ တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ သာယာအလွပဆုံး အခ်ိန္အခါျဖစ္သည္ဟု ဖြဲ႕ဆုိခဲ့သည္။

သာမညဖလသုတ္ေတာ္ ေဟာၾကားေတာ္မူျခင္းကို အေၾကာင္းျပဳ၍ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ကို သာမညဖလအခါေတာ္ေန႔ဟူ၍ သတ္မွတ္ခဲ့သည္။ ဗုဒၶဘာသာဝင္တုိ႔သည္ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔ အခါသမယတြင္ သာမညဖလတရားေတာ္ကုိ နာၾကားပူေဇာ္ေလ့ရွိၾကသည္။

အခါတစ္ပါး၌ ေဂါတမ ဗုဒၶျမတ္စြာဘုရားသည္ (၁၂၅၀) တစ္ေထာင့္ႏွစ္ရာ့ငါးက်ိပ္ရွိေသာ ရဟန္းသံဃာေတာ္တို႕ ႏွင့္ အတူ ရာဇျဂိဳလ္ၿမိဳ႕ အဘယမင္းသား၏ ေမြးစားသားျဖစ္ေသာ သမားေတာ္ၾကီး ဆရာဇီ၀က၏ သရက္ ဥယ်ာဥ္ေက်ာင္းတိုက္၌ သီတင္းသံုးေနေတာ္မူစဥ္ ေကာင္းကင္က ေငြစႏၵာ လမင္းၾကီး အစြမ္းကုန္ ထိန္ထိန္သာသည့္ တန္ေဆာင္မုန္း လျပည္ေန႔ည အခါျဖစ္သည္။

အဲဒီအခ်ိန္ အတိတ္ကာလက အမွားေတြ ဗလာပြနဲ႔ တုိင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ေနေသာ မာဂဓတိုင္းဘုရင္ အဇာတသတ္သည္ သူယုတ္မာ ဆရာေဒ၀ဒတ္စကားကို လိုက္နာ၍ ေသာတပန္အရိယာျဖစ္ေသာ ခမည္းေတာ္ ဗိမၼိသာရမင္းၾကီးကို ေျခဖ၀ါးဓားနဲ႔ ခြဲ၊ ဆားႏွင့္သိပ္ၿပီး မေသေသေအာင္ သတ္ခဲ့သည့္ ေနာင္တေတြႏွင့္ သူ၏သားေတာ္ ဥဒယဘဒၵ ဖြားျမင္သည့္ေန႔တြင္ မိဘေက်းဇူးကို စတင္သိခဲ့ရၿပီး သူ၏ မိုက္ျပစ္ကို ေနာင္တၾကီးစြာ ရခဲ့ေလသည္။ သူ၏ဆရာျဖစ္ေသာ ေဒ၀ဒတ္လည္း ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား ျပစ္မွား လုပ္ၾကံျပီးေနာက္ ေျမမ်ိဳခံခဲ့ရျပီ ျဖစ္သည္။

အဲဒီအခ်ိန္မွစၿပီး အဇာတသတ္၏ စိတ္အစဥ္သည္ အတိတ္ကာလဆီက ျပဳခဲ့ေသာ အကုသိုလ္ကံ၏ အရိပ္နိမိတ္တို႔က သူ႔အား အခ်ိန္ရွိတိုင္း ေျခာက္လွန္႔၍ေနပါသည္။ တေန႔ အဇာတသတ္မင္းသည္ မူးမတ္ ေပါင္းစုံလင္စြာျဖင့္ ညီလာခံသဘင္ က်င္းပေနပါတယ္။ ညီလာခံက်င္းပရာတြင္လည္း အဇာတသတ္က အကုသုိလ္ နိမိတ္မ်ား ျဖစ္လာသည့္ အေၾကာင္းကုိသာ တင္ျပလာသည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ဆရာဇီဝကက အဇာတသတ္၏ အကုသုိလ္မ်ား ေျဖေဖ်ာက္ႏုိင္ရန္ အလုိငွာ ေဇတဝန သရက္ဥယ်ာဥ္မွာ ျမတ္စြာဘုရား သီတင္းသုံးေတာ္မူသည္ကုိ ေလွ်ာက္တင္လုိက္သည္။ ျပီးေတာ့ အေသးစိတ္အားျဖင့္ ဆရာဇီ၀က၏ ေလွ်ာက္တင္ခ်က္အတုိင္း လက္ခံၿပီး ျမတ္စြာဘုရား သီတင္းသံုးေတာ္ မႈရာ ေဇတဝန သရက္ဥယာဥ္ေက်ာင္းတိုက္သို႔ မႈးမတ္ဗိုလ္ပါ အျခံအရံမ်ားစြာေခၚ၍ သြားေလ၏။

အဇာတသတ္မင္းၾကီးသည္ စစ္သည္ဗုိလ္ပါေတြႏွင့္ ခရီးဆက္လာရင္း လမ္းခုလပ္ ေရာက္ေတာ့ ဆီးႏွင္းျမဴတိမ္ သူရိန္မီးခုိး ညစ္မ်ဳိး ငါးဝကင္းစင္ပၿပီး ၾကည္ႏူးသာယာ ဘြယ္ေကာင္းတဲ့ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ ညရဲ႕ အလွအပကုိ ၾကည့္ၿပီးေသာ္အခါ.............

၁။ ရမဏီယာ ဝတ= ေမြ႔ေလ်ာ္ဖြယ္ေကာင္းေသာ ညပါတကား။

၂။ အဘိရူပါ ဝတ= အလြန္လွပေသာ ညပါတကား။

၃။ ဒႆနီယာ ဝတ = ရႈဖြယ္ေကာင္းေသာညပါတကား။

၄။ ပါသာဒိကာ ဝတ=ၾကည္လင္ ရႊန္းပေသာ ညပါတကား။

၅။ လကၡညာ ဝတ= ေမ့မရႏုိင္ေသာညပါတကား။

လုိ႔ မွဴးမတ္ အေပါင္း ျခံရံသည့္ၾကားက အဇာတသတ္ မင္းသားက အထက္ပါ စကားငါးခြန္းနဲ႔ ခ်ီးမြမ္းေနပါတယ္။

သုိ႔ေသာ္ အဇာတသတ္မင္းၾကီးဟာ အေဖကုိ သတ္မိတဲ့ ေသာကေတြႏွင့္ မိမိျပဳလုပ္မိတဲ့ အကုသုိလ္ကံေၾကာင့္ အလြန္ ၾကည္ႏူးသာယာ ဖြယ္ေကာင္းတဲ့ တန္ေဆာင္မုန္း လျပည့္ညရဲ႕ အလွအပကို မခံစားႏုိင္ပဲ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ညရဲ႕ အေမွာင္ကလည္း တေျဖးေျဖး ၾကီးစုိးလာပါတယ္။ အဇာတသတ္မင္းၾကီးကလည္း ဆရာဇီဝက "ငါ့ကုိ လုပ္ၾကံမွာလား" ဒြိဟ စိတ္ေတြ ဝင္လာသလုိ အေတြး အိမ္ထဲမွာ ေၾကာက္စိတ္ေတြကလည္း တေျဖးေျဖး ၾကီးစုိးေနပါတယ္။ မွဴးမတ္ ဗုိလ္ပါေတြကလည္း မီးတုတ္ေလးမ်ား ကုိယ္စီ ကုိင္ေဆာင္လ်က္ တေရြ႕ေရြ႕ ေလွ်ာက္လွမ္းေနပါတယ္။ ဆီးမီးတန္းမ်ားက ညရဲ႕ အလွကုိ တန္ဆာဆင္ေနသလုိ ေကာင္းကင္က ေငြစႏၵာ လမင္းၾကီးႏွင့္ ၾကယ္ေတြကလည္း အလွတန္ဆာဆင္ပါတယ္။ 

 

မၾကာမွီ ျမတ္စြာဘုရား သီတင္းသုံးေတာ္မူေသာ ေဇတဝန သရက္ဥယ်ာဥ္ကုိ ေရာက္သြားေလသည္။ အဇာတသတ္မင္းၾကီးသည္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ထံေတာ္ပါးတြင္ ရိုေသစြာ ဦးခုိက္ကန္ေတာ့၍ ျမတ္စြာဘုရားအား ဤသိုိ႕ေလွ်ာက္တင္ေလသည္။

ျမတ္စြာဘုရားရွင္အား အဇာတသတ္မင္းၾကီးက "ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရား မ်က္ေမွာက္ဘ၀၌ပင္ ကိုယ္တိုင္သိျမင္ ရေသာ ရဟန္းျပဳျခင္း၏ အက်ိဳးကိုျပျခင္းငွာ တတ္ႏိုင္ပါသေလာ?"   ေမးေလွ်ာက္ပါတယ္။

ျမတ္စြာဘုရားက ရဟန္းျပဳရသည့္ အက်ိဳးေက်းဇူးေၾကာင့္ အပူေဇာ္ခံရျခင္းမ်ားကိုလည္းေကာင္း၊ စူဠာသီလ၊ မဇၥ်ိမသီလ၊ မဟာသီလတို႔ကို ျဖည့္က်င့္ျပီး တဆင့္တက္ကာ ဣေျႏၵကို ေစာင့္စည္းျခင္း ၊ သတိသမၸဇဥ္ႏွင့္ ျပည့္စံုျခင္း ၊ေရာင့္ရဲလြယ္ျခင္း၊ နီ၀ရဏတရား ငါးပါးတုိ႔ျဖင့္ ပယ္ျခင္းတို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ ပထမစ်ာန္မွ စတုထၳစ်ာန္ အထိရႏိုင္ပံုတုိ႔ ကုိ ေဟာေတာ္မူျပီး တဆင့္တက္ကာ ၀ိပႆနာၪာဏ္၊ မေနာမယိဒိၶၪာဏ္၊ ဣဒိၶ၀ိဓၪာဏ္၊ ဒိဗၺစကၡဳၪာဏ္၊ ဒိဗၺေသာတၪာဏ္၊ ေစေတာပရိယၪာဏ္၊ ပုေဗၺနိ၀ါသၪာဏ္၊ စုကူပပါတၪာဏ္၊ အာသ၀ကၡၪာဏ္တုိ႔ျဖင့္ အရတၱမဂ္ၪာဏ္ တိုင္ေအာင္ အဆင့္ဆင့္ သာလြန္ျမင့္ျမတ္သည့္ ၀ိဇၹာရွစ္ပါး တရားထူးကို ရႏိုင္သည့္ ရဟန္းျပဳရျခင္း၏ မ်က္ေမွာက္ဘ၀အက်ိဳးျဖစ္ေသာ သာမညဖလသုတ္ကို အက်ယ္တ၀င့္ ေဟာၾကားေတာ္မူပါသည္။

ထုိ႔ေၾကာင့္ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေသာ သာမညဖလသုတ္ကို အဇာတသတ္မင္းၾကီး နားၾကားၿပီးေသာအခါတြင္ အေမွာင္ထု ပိတ္ဖုံးထားသည့္ အဝိဇၨာ အတိတ္ဆုိးေတြ ေပ်ာက္ကြယ္၍ ဝိဇၨာ အသိျဖင့္ လူသစ္စိတ္သစ္နွင့္ အေတြးအေခၚသစ္မ်ား ျဖစ္ေပၚလာကာ သာသနာေတာ္ကုိ ၾကည္ညဳိေလးစားျပီး ရတနာသံုးပါး ပူေဇာ္မႈမ်ားကို မ်ားစြာ ျပဳလုပ္ခဲ့သည့္အျပင္ ပထမ သဂၤါယနာတင္ သာသနာျပဳ မင္းျမတ္ျဖစ္ခဲ့သည္။

ထုိ႔ျပင္လည္း သီတင္းကၽြတ္လျပည့္ေက်ာ္ (၁)ရက္ေန႔မွာ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔အထိ ဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြ အေနျဖင့္ ဘာသာေရး အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ထင္ရွားသည္မွာ ကထိန္ခင္းျခင္းျဖစ္သည္။

ျပီးေတာ့ ဒီေန႔လုိ႔ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန႔မွာပင္ ေဆးပင္အေပါင္းကို ေစာင့္ေသာ နတ္တို႔သည္ မဲဇလီပင္ေစာင့္နတ္အား လာေရာက္ခစားၾကသျဖင့္ မဲဇလီပင္သည္ ေဆးေပါင္းခသည္ ဟု ျမန္မာ အစဥ္အလာ အေနျဖင့္ ယူဆထားၾကအတုိင္း ထိုအခ်ိန္မ်ဳိး၌ မဲဇလီဖူးကို စားသံုးခဲ့ေသာ္ အနာမ်ဳိး (၉၆) ပါးကင္းၿပီး ဘုန္းႀကီး သက္ရွည္ႏိုင္သည္ဟု ရုိးရာေဆးက်မ္းတုိ႔တြင္ လည္း ေဖာ္ျပပါရွိသည္။

၄င္းအဆိုတိုင္း ေဘးကင္းရန္ကြာ က်န္းမာခ်မ္းသာေစရန္ မဲဇလီဖူးသုပ္ကို ျမန္မာတုိ႔က စားသံုးၾကသလုိ တန္ေဆာင္မုန္းလသည္ပင္ သာယာေအးခ်မ္းေသာ လျဖစ္သည္ႏွင့္ အညီ အမ်ားျပည္သူတို႕အတြက္ ေပ်ာ္ပဲြရႊင္ပဲြ မီးပဲြသဘင္မ်ား ဆင္ယင္က်င္းပခ်ိန္ျဖစ္ပါသည္။

နိဂုံးခ်ဳပ္အေနျဖင့္ အားလုံးေသာ ျပည္ပေရာက္ ျမန္မာ့ သူေတာ္ေကာင္း၊ ျပည္တြင္းရွိ သူေတာ္ေကာင္း အားလုံး ဗုဒၶဘာသာ ယဥ္ေက်းမႈ အစဥ္လာေတြကုိ သိရွိ၍ ကုိယ္စိတ္ႏွစ္ျဖာ က်န္းမာ ခ်မ္းသာၾကပါေစ၊ ျမတ္ဗုဒၶ၏ သာသနာေတာ္ကုိ ဆထက္မက တုိးပြားေအာင္ ျပဳလုပ္ႏုိင္ၾကပါေစ၊ သာမညဖလ သုတ္ေတာ္လာသည့္အတုိင္းလည္း က်င့္ၾကံႏုိင္ၾကပါေစလုိ႔ ဆႏၵျပဳလုိက္ပါသည္။

တကၠသုိလ္ျမတ္မင္း