ဝါေခါင္လျပည့္ ေမတၱာေန႔ (ဇာတ္သိမ္းပုိင္း)

ဝါေခါင္လျပည့္ ေမတၱာေန႔ (ဇာတ္သိမ္းပုိင္း)

ျမတ္စြာဘုရား ေဟာၾကားေတာ္မူေသာ (According to Jatakas or Stories) ဝတၳဳဇာတ္ေတာ္မ်ား အေနနဲ႔ (Comparative Study) ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္မည္ဆုိရင္ အပုဒ္ေရ ၂၃၁၈။ ေရာဇမလႅဝတၳဳ မွာ က်မ္းဂန္လာအတုိင္း တင္ျပထားပါတယ္။ ဤဝတၳဳ၌ ဘုရားရွင္ ကုသိနာ႐ံုသို႔ ႂကြေတာ္မူေသာအခါ ႀကိဳဆိုျခင္းမျပဳသူတို႔အား ဒဏ္ေငြ ငါးရာ တပ္႐ိုက္မည္ဟု ဆံုးျဖတ္ထားေသာေၾကာင့္ အရွင္အာနႏၵာ၏ သူငယ္ခ်င္း ေရာဇမလႅမင္းသည္ ဘုရားရွင္ကို စိတ္ကမပါေသာ္လည္း ႀကိဳဆိုခဲ့ရပံု၊ ဘုရားရွင္သည္ ေရာဇ အေပၚ (Loving kindness) ေမတၱာစိတ္ ျဖန္႔ႏွံ႔ပို႔လႊတ္ရာ ဘုရားရွင္၏ (In Order Peerless Loving kindness or Metta) ေမတၱာေၾကာင့္ မိခင္ေပ်ာက္ သည့္ ႏြားငယ္သည္ မိခင္ကို မေတြ႕ေတြ႕ေအာင္ ရွာသည့္ပမာ ေရာဇမလႅသည္ ဘုရားရွင္ထံ (Approaching) ခ်ဥ္းကပ္ခဲ့ပံု စေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ား ပါဝင္သည္။ (ဝိ၊၃၊၃၄၅) (သာရတၳ၊ဋီ၊၃၊၃၃၁)

ေမတၱာသဟဂေတန

ေမတၱာႏွင့္ တကြျဖစ္ေသာ၊ ေစတသာ၊ စိတ္ျဖင့္၊ သဗၺ ပါဏ ဘူေတသု၊ အလုံးစုံေသာ သတၱ၀ါတုိ႔အေပၚ၌၊ ဖရိတြာ၊ ပ်ံ႕ႏွံ႔၍၊ ၀ိဟရဏံ၊ ေန ထုိင္ျခင္းကုိ သမာဒိယာမိ- ေကာင္းစြာေဆာက္တည္ပါ။

ေမတၱာသဟဂေတန ေစတသာ အရ က်င့္သုံးရန္

ဒီေနရာမွာ (Eight kinds of Precept)ရွစ္ပါးသီလ၏ က်င့္၀တ္သိကၡာ (၈)ပါးတြင္ “ေမတၱာသဟဂေတန ေစတသာ” က်င့္၀တ္သီလကုိ ထည့္သြင္းေဆာက္တည္က (၉)ပါး သီလျဖစ္ေၾကာင္း န၀က အဂုၤတၱဳိရ္ပါဠိေတာ္၌ တုိက္႐ုိက္လာ၏။ သို႔ေသာ္ ေမတၱာကား “ပါဏာတိပါတ” စေသာ သိကၡာပုဒ္မ်ားကဲ့သုိ႔ သိကၡာပုဒ္တစ္ပါး မဟုတ္ေခ်။ သူတစ္ပါးအသက္သတ္ျခင္း (ပါဏာတိပါတ)မွ တစ္ေန႔လုံး ေရွာင္ၾကဥ္ေနႏို္င္ သလုိ ေမတၱာစိတ္ျဖင့္ တစ္ေန႔လုံး မေနႏုိင္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ (Loving kindness) ေမတၱာကား အက်ဳိးမ်ားလွသျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရား သက္ေတာ္ထင္ရွား ရွိေတာ္မူစဥ္ကပင္ အခ်ဳိ႕ပုဂၢိဳလ္မ်ား (Observing Sila and Practicing Sila) ေဆာက္တည္ က်င့္သုံးၾကေလသည္။ မည္သုိ႔ပင္ျဖစ္ေစ (Loving kindness) ေမတၱာဟူသည္ ပြားမ်ားရေသာ ဘာ၀နာတရားျဖစ္၍ (၈)ပါးသီလ ေဆာက္တည္ၿပီးေနာက္ “ေမတၱာသဟဂေတန ေစတသာ”ဟု မဆုိ မေဆာက္တည္ဘဲ စြမ္းႏုိင္သမွ် ေမတၱာပြားေနက (၉)ပါးသီလ မည္ေတာ့သည္သာဟု အာစရိယ၀ါဒတစ္ရပ္ကုိ မိန္႔ဆုိၾကေလသည္။

ဤစကားမွန္၏၊ “ေမတၱာသဟဂေတန ေစတသာ”ဟု သီလေဆာက္တည္ၿပီးမွ ေမတၱာပြားမ်ားသည္ျဖစ္ေစ၊ မေဆာက္တည္ဘဲ ပြားမ်ားသည္ျဖစ္ေစ မိမိပြားမ်ားမႈႏွင့္ ထုိက္တန္သေလာက္ ေမတၱာပြားမ်ားျခင္း၏ အက်ဳိးရရွိမည္သာ ျဖစ္သည္။ ထုိသုိ႔ဆုိသျဖင့္ “ေမတၱာသဟဂေတန ေစတသာ”ဟု ဆုိ၍ သီလေဆာက္တည္ျခင္းသည္ မလုိ၊ အပုိ-ဟုကား အျပစ္မျမင္သင့္။ ကုသုိလ္ဆုိင္ရာ ႀကံစည္ျခင္း၊ ႐ြတ္ဆုိျခင္းျဖစ္၍ မေနာကံကုသိုလ္၊ ၀စီကံကုသုိလ္မ်ား ရရွိသည္သာ ျဖစ္သည္။

ၿခဳံ၍ဆုိရလွ်င္ ၉-ပါးသီလ ေဆာက္တည္က်င့္သုံး လုိသူသည္ (၈)ပါးသီလ ေဆာက္တည္ၿပီးေနာက္ “ေမတၱာသဟဂေတန ေစတသာ” စသည္ျဖင့္ ႐ြတ္ဆုိေဆာက္တည္၍ ေမတၱာပြားနည္း တစ္မ်ဳိးမ်ဳိးကုိ ပြားမ်ားေနပါက (၉)ပါးသီလ က်င့္၀တ္သိကၡာပုဒ္ကုိ ေဆာက္တည္ က်င့္သုံးျခင္းပင္ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္ယူသင့္ပါသည္။

ေမတၱာ၏ သဘာဝ ေကာက္ၾကာင္း

ေမတၱာဟူေသာ အမည္နာမျဖင့္ ေစတသိက္ သီးျခား မရွိေခ်။ အေဒါသ ေစတသိက္ကိုပင္ သတၱ၀ါမ်ား၏ စီးပြါးခ်မ္းသာ လုိလား ခ်စ္ခင္ ရာ၌ ေမတၱာဟု ေခၚေ၀ၚရေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ “မွတ္ယူခ်စ္ျငား - ေမတၱာပြါး၍” ဟု ဆိုခဲ့သည္။ သို႔ျဖစ္၍ တေယာက္ေယာက္အေပၚ၀ယ္ သူ၏ အက်ဳိးစီးပြါးကို လိုလားေသာ (ႀကီးပြါးေအာင္ ေစာင့္ေရွာက္ ကူညီလိုေသာ) ခ်စ္ခင္မႈကို ေမတၱာဟု ေခၚဆုိပါတယ္။

ေမတၱာ၏ ကြဲျပားေသာအမည္မ်ား

ေမတၱာအေၾကာင္းႏွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ အမည္ကြဲျပားမႈေတြ မ်ားစြာရွိေနပါလိမ့္မယ္။ အျခားမတူညီေသာ ေမတၱာဆုိတာလည္း ေလာက သေဘာတရားအရဆုိၾကတာလည္း ရွိျပန္သည္။ အဲဒီလုိ ေမတၱာမ်ဳိးသည္ ေပမ၊ တဏွာ ၊ ရာဂ ၊ သမုဒယ၊ သံေယာဇဥ္ဆိုေသာ နာမည္ မ်ားႏွင့္ ထင္ေယာင္ထင္မွား ျဖစ္လာပါလိမ့္မည္။ တနည္းေျပာရလ်င္ ေမတၱာအတုမ်ား ျဖစ္ၾကသည့္ ေဆြခ်စ္ မ်ဳိးခ်စ္ သမီးခင္ပြန္းခ်စ္ စေသာ အခ်စ္မ်ားလည္း တေယာက္အက်ဳိး တေယာက္လိုလားၾက၊ ကူညီေစာင့္ေရွာက္လို ေထာက္ပံ့လိုၾက၏။ ထိုကဲ့သို႔ ခ်စ္ေနသူအေပၚ၌ “ေမတၱာရွိသည္” ဟုလည္း ေျပာဆိုၾကသည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခ်စ္မ်ဳိးမွာ ေမတၱာအစစ္ မဟုတ္၊ ေလာဘခန္း၌ ျပခဲ့ေသာ “ေဂဟႆိတ ေပမ" အိမ္၌မွီေသာ အခ်စ္” တည္း။

ေမတၱာပတ္သက္လုိ႔ ႀကိဳတင္သိထားရမယ့္ အခ်က္မ်ား

၁။ ေမတၱာရဲ႕အင္အားစြမ္းအင္ကို ယံုၾကည္ဖို႔ ႀကိဳတင္ေလ့လာဆည္းပူးထားရမည္။

၂။ ေမတၱာခံယူမယ့္ သက္ေတာ္ထင္ရွားၿပီး မိမိအေပၚ အက်ဳိးေက်းဇူးႀကီးမားတဲ့လူပုဂၢိဳလ္၊ ရဟန္းပုဂၢိဳလ္ (၅)ဦးခန္႔ကို ဦးစြာေရြးခ်ယ္ထား ၿပီးျဖစ္ရပါမည္။

၃။ ေမတၱာကို အရပ္မ်က္ႏွာမ်ားႏွင့္ လူပုဂၢိဳလ္မ်ားကို ပို႔လႊတ္တဲ့အခါမွာ မိမိပို႔လႊတ္ရာကို ေမတၱာလိႈင္းမ်ား ေရာက္ႏိုင္တယ္လို႔လည္း ႀကိဳတင္သိထားရမယ္။ ေနာက္ပိုင္း ေမတၱာဘာ၀နာပြားတာအေလ့အက်င့္အားေကာင္းသြားတဲ့အခါမွာေတာ့ ေမတၱာလႈိင္းေတြ မိမိခႏၶာကိုယ္ကျဖာထြက္ၿပီး ပို႔တဲ့ဆီကို ေရာက္တယ္လို႔ ကိုယ္တုိင္ သေဘာက်ႏိုင္ပါတယ္။

၄။ ဒါေပမယ့္ ေမတၱာပြားတဲ့ေနရာမွာ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြားရလိုမႈ လံုးလံုးကိုမပါသင့္ပါဘူး။ ေမတၱာခံယူသူအတြက္ ခ်မ္းသာေစလိုတဲ့ စိတ္၊ ေကာင္းစားေစလိုတဲ့စိတ္သာ ရွိေနရပါမယ္။

၅။ “ၾသဓိသေမတၱာ” ပုဂၢိဳလ္ရည္ညႊန္းၿပီး ပို႔တဲ့အခါမွာေတာ့ေမတၱာခံယူမည့္ပုဂၢိဳလ္ မိမိေရွ႕မွာ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ထိုင္ေနတယ္လို႔ကို စိတ္ညြတ္ၿပီး အဲဒီပုဂၢိဳလ္ မ်က္ႏွာသ႑ာန္ကို စိတ္ထဲပံုေဖာ္ျမင္ေအာင္ၾကည့္ၿပီး ရာေထာင္မက ေမတၱာပြားရပါတယ္။

၆။ ေမတၱာကမၼ႒ာန္းမပြားခင္ ဦးစြာ ဘုရားရွိခိုးတာ သီလခံယူေဆာက္တည္တာ စတဲ့ပုဗၺကိစၥ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈမ်ားကိုေတာ့ ေဆာင္ရြက္ၿမဲ အတိုင္းေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါတယ္။

၇။ အစပိုင္း ေလ့က်င့္ခါစမွာေတာ့ တစ္ႀကိမ္ကို မိနစ္၃၀စီ သတ္မွတ္ၿပီးအႀကိမ္မ်ားမ်ားကို ထိုင္တဲ့ ဣရိယာပုထ္ႏွင့္သာ ပြားသင့္ပါ တယ္။ ေနရာက်ၿပီဆိုရင္ေတာ့ ေနာက္ပိုင္း သိပ္ကို လြယ္ကူပါတယ္။ ေမတၱာပြားၿပီးေနရတာသက္သာတယ္၊ ေပါ့ပါးတယ္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္၊ ဒီလိုအေတြ႔အႀကံဳရွိလာတဲ့ေယာဂီပုဂၢိဳလ္ဟာ ေမတၱာကမၼ႒ာန္းကို မပြားဘဲ မေနႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ အလိုလိုပဲစိတ္က ေမတၱာကမၼ႒ာန္း ပြားၿပီးသားျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။

၈။ ေလ်ာင္း၊ ထိုင္၊ ရပ္၊ သြားဆိုတဲ့ ဣရိယာပုထ္ ၄မ်ဳိးထဲမွ အလ်ဥ္းသင့္သလိုတစ္မ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ပို႔ႏိုင္ ပြားႏိုင္ပါတယ္။ ေလးေလးနက္နက္ျဖစ္ ဖို႔ရာအတြက္သာ ထိုင္တဲ့ဣရိယာပုထ္ကို ညႊန္ျပတာပါ။(တိဌံစရံနိ သိေႏၷာ၀ သယာေနာ- ေမတၱာသုတ္)

၉။ ေသၿပီးသူကို အာ႐ုံျပဳၿပီး ေမတၱာမပြားရဘူး။ ေသၿပီးသူဟာ ေမတၱာအာ႐ုံယူဖို႔မျဖစ္ႏုိင္ေတာ့တာမို႔ ေသၿပီးသူကို အာ႐ုံျပဳၿပီး ေမတၱာ မပြားရပါဘူး။(အမွ်ေ၀လိုက ေ၀ဖို႔ပဲရွိပါတယ္)

၁၀။ ေရွးဦးစြာ ေမတၱာအာ႐ုံနိမိတ္ယူၿပီး မပြားရတဲ့ပုဂၢိဳလ္၄မ်ဳိးကေတာ့ (၁)မုန္းသူ (၂) အလြန္ခ်စ္သူ (၃) မခ်စ္မမုန္းသူႏွင့္ (၄) ရန္သူတို႔ျဖစ္ တယ္။ အေၾကာင္းမွာ- မုန္းေနတဲ့သူ၊ ရန္သူေတြကိုခ်မ္းသာေကာင္းစားေစလိုတဲ့စိတ္ျဖစ္ဖို႔ ခက္တဲ့အျပင္ ဦးစြာ ေမတၱာပို႔မိရင္ေမတၱာရဲ႕ ဆန္႔က်င္ဘက္ ေဒါသ၊ အာဃာတတို႔သာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ဒီသူ၂ဦးကို ဦးစြာ ေမတၱာမပြားရပါဘူး။ အလြန္ခ်စ္ခင္တဲ့သူ အေပၚမွာလည္း တဏွာေပမစိတ္ ရင့္သန္ႀကီးထြားေနလို႔ ေမတၱာစိတ္ မျဖစ္ႏိုင္ျပန္ဘူး။ အလယ္အလတ္မခ်စ္မမုန္းသူရဲ႕အက်ဳိးစီးပြားကို လိုလားတဲ့ေမတၱာစိတ္ျဖစ္ဖို႔လည္း ခက္ခဲျပန္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီပုဂၢိဳလ္မ်ဳိးေတြကို ဦးစြာေမတၱာမပြားရပါဘူး။ ေမတၱာစိတ္ အစစ္အမွန္ျဖစ္ၿပီး တဲ့အခါမွာပဲ သူတို႔ကိုေမတၱာပြားရပါမယ္။

၁၁။ ဆန္႔က်င္ဘက္လိင္(ေယာက်္ားက မိန္းမကို၊ မိန္းမက ေယာက်္ားကို) ေမတၱာပြားမယ္ဆိုရင္လည္း ေမတၱာစိတ္မျဖစ္ဘဲ ရာဂစိတ္ ႐ိုင္းေတြျဖစ္လာႏိုင္တဲ့အတြက္ သတိျပဳရပါမယ္။

ေမတၱာကမၼ႒ာန္းစတင္ပြားမ်ားျခင္း(သီးသန္႔က်င့္ျခင္း) မိမိကိုယ္ကိုပဲေမတၱာစတင္ပြားပို႔ရပါမယ္၊ “က်န္းမာပါေစ၊ ခ်မ္းသာပါေစ”လို႔ အႀကိမ္ ရာေထာင္မက မိမိကိုယ္ကို ဦးစြာ ေမတၱာပြားပါ။ မိမိကိုယ္ကို ေမတၱာပြားရတာအားရေက်နပ္ထားရင္ သူတစ္ပါးကို ေမတၱာပြားရတာ လြယ္ကူပါလိမ့္မယ္။ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ အရပ္မ်ားကို စိတ္ျဖင့္ လွည့္လည္ရွာေသာ္လည္းမိမိကိုယ္ထက္သာၿပီး ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးသူကို မေတြ႔ႏိုင္ဘူးလို႔ ဘုရားရွင္မိန္႔ေတာ္မူထားပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ မိမိကိုယ္ကို သက္ေသျပဳၿပီး ေမတၱာပို႔တာဟာေမတၱာကမၼ႒ာန္းမွာ အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ၿပီးမွ သက္ေတာ္ထင္ရွားရွိၿပီးေမတၱာစတင္မပြားရမည့္ ပုဂၢိဳလ္က လြတ္ကင္းၿပီး မိမိအေပၚ ေက်းဇူးႀကီးမားတဲ့ ဆရာသမား မိဘဘိုးဘြားေတြထဲက (၅)ဦးခန္႔ကို ႀကိဳတင္ေရြးခ်ယ္ထားရမယ္။ မိမိကိုယ္ကို ေမတၱာပို႔ၿပီးေနာက္ ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ ေမတၱာ ခံယူမည့္ ပုဂၢိဳလ္ကို မိမိအနား မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ထိုင္ေနသလို စိတ္၀ယ္မွတ္ၿပီး “က်န္းမာပါေစ၊ခ်မ္းသာပါေစ၊ က်န္းမာပါေစ၊ ခ်မ္းပါေစ”လို႔ အႀကိမ္ႀကိမ္ ေမတၱာပြားရပါ မယ္။ ေမတၱာခံယူမည့္ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးအေပၚ ေက်နပ္ၿပီးမွ ေနာက္တစ္ဦးကိုေျပာင္းရမယ္၊ အကယ္၍ ေမတၱာပြားရတာ အခက္အခဲ ရွိလာရင္ေတာ့ မိမိကိုယ္ကိုပဲေမတၱာျပန္ပြားပါ၊ ၿပီးမွ ေမတၱာခံယူမည့္ပုဂၢိဳလ္ကို ေျပာင္းယူပါ။

တခါတရံ အခ်ဳိ႕ပုဂၢိဳလ္ ကို ေမတၱာပြားရတာ လြယ္ကူၿပီး မ်က္ႏွာပံုပန္းသ႑ာန္ကြက္ကြက္ကြင္းကြင္း ၿပံဳးၿပံဳးရႊင္ရႊင္ ျမင္လာတတ္ေသာ္လည္း အခ်ဳိ႕ပုဂၢိဳလ္ေတြမွာ က်ေတာ့ အခက္အခဲ ရွိေနတာလည္း ႀကံဳရတတ္တယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္လြယ္ကူတဲ့ ေမတၱာအာ႐ုံခံပုဂၢိဳလ္ေတြကို ဦးစားေပး ပြားရပါမယ္။ ေမတၱာစိတ္ ညီညႊတ္ မွ်တေနၿပီဆိုရင္ေတာ့ ရန္သူ၊ မုန္းတဲ့သူ၊ အလြန္ခ်စ္တဲ့သူေတြကိုလည္းပြားႏိုင္ပါၿပီ။ မိမိစိတ္ကို မိိမိၾကည္ညိဳဖူးမလားေတာ့မသိဘူး။ ေမတၱာခံယူမည့္ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးကို စူးစိုက္ၿပီးေတာ့ က်န္းမာပါေစ၊ခ်မ္းသာပါေစ၊ က်န္းမာပါေစလို႔ ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ ေမတၱာပို႔ေနရင္မိမိစိတ္ထဲမွာ တျခားအာ႐ုံေတြ၊ တျခားစိတ္ကူးေတြ ဘာမွေပၚမလာေတာ့ဘူး၊ အဲဒီေမတၱာခံပုဂၢိဳလ္ အေပၚမွာသာ စိတ္က စုၿပံဳစူးစိုက္ နစ္ေနတယ္၊အဲဒီအခ်ိန္မွာ လိုခ်င္တပ္မက္တဲ့စိတ္၊ စိတ္ပ်က္စိတ္ဆိုးစိတ္အလိုမက်တဲ့စိတ္၊ အိပ္ခ်င္ ငိုက္ျမည္း ပ်င္းရိတဲ့စိတ္၊ စိတ္ပူပန္ပ်ံ႕လြင့္တဲ့စိတ္၊ ေၾကာင့္ၾကတဲ့စိတ္ႏွင့္ ရတနာသံုးပါးအေပၚသို႔ေလာသို႔ေလာ မျပတ္သားတဲ့စိတ္ဆိုတဲ့ တားဆီးပိတ္ပင္တတ္တဲ့နိ၀ရဏတရားငါးပါး ကင္းကြားေနတတ္တယ္။ ေမတၱာအင္အား ေကာင္းသထက္ေကာင္းေအာင္ ေလ့က်င့္ လာရင္ ေမတၱာခံပုဂၢိဳလ္နဲ႔ မိမိဟာ ၿပံဳးရႊင္ၾကည္လင္တဲ့သြင္ျပင္နဲ႔မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ထုိင္ေနသလိုပဲ စကၠန္႔ပိုင္း မိနစ္ပိုင္းၾကာတဲ့ထိအသိစိတ္ထဲ စြဲၿမဲသက္၀င္ တည္ေနႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

ေမတၱာအက်ဳိး ဆဲ့တစ္မ်ဳိး

(၁) ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ အိပ္ေပ်ာ္ရတယ္။
(၂) ကိုယ္မွာ ေဖာက္ျပန္မႈမရွိဘဲ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ အိပ္ရာက ႏိုးရတယ္။
(၃) အိပ္မက္ေကာင္းေတြကိုပဲ ျမင္မက္ႏုိင္ၿပီး ယုတ္ညံ့ရြံ႕မုန္း ေၾကာက္လန္႔ဖြယ္ အိပ္မက္မ်ား မမက္ရဘူး။
(၄) လူအေပါင္းက ခ်စ္ခင္ျမတ္ႏိုးတယ္။
(၅) မျမင္ရတဲ့ နတ္မ်ားကလည္း ခ်စ္ခင္ၾကတယ္။
(၆) မိဘက သားသမီးကို ေစာင့္ေရွာက္သလို နတ္မ်ားကလည္း ေမတၱာပြားသူကို ေစာင့္ေရွာက္ၾကတယ္။
(၇) ေမတၱာဘာ၀နာပြားတဲ့သူကို မီး၊ အဆိပ္၊ လက္နက္ေတြရဲ႕ ေဘးရန္ မက်ေရာက္ဘူး။
(၈) ေမတၱာဘာ၀နာႏွင့္ေနေလ့ရွိတဲ့ပုဂၢိဳလ္ဟာ စိတ္တည္ၾကည္လြယ္ၿပီး သမာဓိျဖစ္လြယ္တယ္။
(၉) မ်က္ႏွာ အၿမဲပဲ ၾကည္ၾကည္လင္လင္ရွိတယ္။
(၁၀) အိပ္ေပ်ာ္သြားသလိုပဲ မေတြမေ၀ မပင္မပန္း ေသလြန္ရတယ္။
(၁၁) နိဗၺာန္ကို မရေသးေသာ္လည္း ယခုလူ႔ဘ၀စုေတၿပီးေနာက္ အိပ္ေပ်ာ္ရာမွႏိုးလာသလိုပဲ ျဗဟၼာ့ျပည္မွာ ျဖစ္ရတယ္။

ေဆာင္ပုဒ္။

အိပ္,ႏုိး, ခ်မ္းသာ၊ ေကာင္းစြာအိပ္မက္၊ ခ်စ္လ်က္ လူနတ္၊ ေစာင့္လတ္နတ္မ်ား၊ မီး, ဆိပ္, ဓားတုိ႔၊ ေရွာင္ရွားကုိယ္မွာ၊ လ်င္စြာစိတ္တည္၊ ႐ႊင္ၾကည္မ်က္ႏွာ၊ ေသခါမေတြ၊ လားေလျဗဟၼာ၊ ဆယ့္တစ္ျဖာသည္၊ ေမတၱာပြားမႈ အက်ဳိးတည္း။

တစ္ေန႔သုံးခါ၊ အုိးတစ္ရာျဖင့္၊ ခ်က္ကာထမင္း၊ ေကၽြးေမြးျခင္းထက္၊ မယြင္းစင္စစ္၊ ႏုိ႔တစ္ၫႇစ္စာ၊ ႀကိမ္သုံးခါမွ်၊ ေမတၱာပြားမ်ား၊ က်ဳိးႀကီးမားသည္၊ ဘုရားျမတ္စြာ မိန္႔ခြန္းတည္း။ (ေရွးဆရာေတာ္မ်ား၏ ေဆာင္ပုဒ္)


ထုိ႔ေၾကာင့္ ေမတၱာဘာ၀နာပြားၿပီးေနတဲ့သူဟာ အသက္ရွင္ေနဆဲဘ၀မွာ လူခ်စ္တယ္၊ နတ္ခ်စ္တယ္၊ ႀကံတုိင္းေအာင္ၿပီး ေဆာင္ တိုင္းေျမာက္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေမတၱာကမၼ႒ာန္းကဘ၀မွာ ေနဖို႔ေရာ၊ ေသဖို႔ကိုပါ အားကိုးႏိုင္ေလာက္တဲ့ ကမၼ႒ာန္းျဖစ္ပါတယ္။ ေမတၱာပြား ၿပီးေနတဲ့ ပုဂၢိဳလ္တစ္ဦးဟာ ပတ္၀န္းက်င္ေလာကတစ္ခုလံုးမွာရွိတဲ့ျမင္ရမျမင္ရသတၱ၀ါအားလံုးရဲ႕အက်ဳိးကို သယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ေနသူ လည္းျဖစ္တယ္။သူ႔ပတ္၀န္းက်င္တစ္ခုလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းတယ္၊ ေအးျမတယ္၊ နတ္မ်ားလည္းအခ်င္းခ်င္း ခ်စ္ခင္ၾက တယ္ဆိုတဲ့ သာဓကေတြ အမ်ားႀကီးရွိတယ္၊ ယံုယံုၾကည္ၾကည္ႀကိဳးႀကိဳးစားစား အားထုတ္ၾကပါလုိ႔ တုိက္တြန္းအပ္ပါတယ္။

စိတ္ရဲ႕အေပၚယံပိုင္းကေန ပြားေန႐ုံမွ် မျဖစ္ေစဘဲ မိမိစိတ္ရဲ႕ အတြင္းပိုင္း၊ အနက္႐ႈိင္းဆံုးကေန ေမတၱာပြားရင္ ေမတၱာအင္အား စူးရွထက္ျမက္လာမွာျဖစ္တယ္၊ႏႈတ္ကေန သာမာန္ရြတ္ဆို႐ုံမွ်နဲ႔ ေမတၱာဘာ၀နာ ပြားတယ္ မမည္ေသးပါဘူး။ပါဠိေ၀ါဟာရအေနနဲ႔ ပြားမ်ားမယ္ဆိုရင္ေတာ့..“အေ၀ရာ ေဟာႏၲဳ အဗ်ာပဇၨာ ေဟာႏၲဳ အနီဃာေဟာႏၲဳ သုခီအတၱာနံ ပရိဟရႏၲဳလို႔ အႀကိမ္ ရာေထာင္ မက ႏွလံုးသြင္းပြားမ်ားေနရပါမယ္။ ေမတၱာကမၼ႒ာန္း႐ႈပြားမည့္သူဟာ ေမတၱာရဲ႕အင္အားေမတၱာရဲ႕စြမ္းအင္ကို သံသယမရွိ ယံုၾကည့္ဖို႔က အရင္းခံ ပဓာနက်ပါတယ္။ေမတၱာကမၼ႒ာန္း ႐ႈပြားရာမွာ ေ၀ါဟာရစကားလံုးရဲ႕အနက္ ေပၚလြင္ထင္ရွားမႈကလည္း အေရးပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အတိုဆံုးႏွင့္ အနက္ထိမိၿပီး အဓိပၸာယ္လည္းက်ယ္ျပန္႔တဲ့ ျမန္မာေ၀ါဟာရကေတာ့ “က်န္းမာပါေစ၊ ခ်မ္းသာပါေစ” လို႔ပဲသံုးႏႈန္းၿပီး ေမတၱာ ဘာ၀နာ ပြားႏိုင္ပါတယ္။

ေမတၱာရဲ႕ ေက်းဇူးႏွင့္ သာဓကကို ေဖာ္ျပရင္ေတာ့ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က လက္တစ္ဖ်စ္တီးကာလမွ် ေမတၱာစိတ္ကို ပြားမ်ားျဖန္႔ျဖဴးပို႔သ မွီ၀ဲေနတဲ့ ရဟန္းကို စ်ာန္မွ မဆိတ္သုဥ္းေသာ ရဟန္း၊ ျပည္သူ႔ဆြမ္းကို အက်ဳိးရွိေအာင္ ဘုဥ္းေပးသံုးေဆာင္ေသာ ရဟန္းဆိုၿပီး အထူးခ်ီးမြမ္းေတာ္မူပါတယ္။

သာဓကအေနႏွင့္ ျမတ္စြာဘုရားဟာ စႀကၤာ၀ဠာအနႏၲတို႔အေပၚ၌ ျဖန္႔လႊမ္းပို႔ႏုိင္တဲ့ ေမတၱာစိတ္ဓာတ္ကို နာဠာဂီရိဆင္တစ္ေကာင္တည္း အေပၚမွာသာ စုၿပံဳျဖန္႔လႊမ္းေတာ္မူပါတယ္။ နာဠာဂီရိဆင္ဟာ ဘုရားရွင္၏ေမတၱာစိတ္ကို ထိခုိက္ေနၿပီျဖစ္လုိ႔ ေဘးရန္ကင္းစြာ ဘုရားရွင္ ရဲ႕ ေျခေတာ္အစံုမွာ ခိုလႈံတုပ္၀ပ္လာတာကုိ ၾကည့္၍ သိႏုိင္ပါတယ္။

ေမတၱာပါရမီ ျဖည့္က်င့္ေတာ္မူပုံ

သူမ်ားတစ္ဘက္သား ႀကီးပြားခ်မ္းသာေစလုိေသာ စိတ္ထားသည္ ေမတၱာမည္၏။ ေမတၱာစိတ္ထားရွိသူတုိ႔သည္ မိမိအေပၚ သူတစ္ပါးက မေတာ္မတရား ျပဳမူ ေျပာဆုိေစကာမူ ထုိသူတုိ႔၏ အျပစ္ကုိ မ႐ႈ၊ ထုိသူ၏ ေကာင္းကြက္ကုိသာ ရွာၾကည့္ကာ သူ႔အက်ဳိးကုိ ေဆာင္႐ြက္ ၿမဲ ေဆာင္႐ြက္ၾကေလသည္။

ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ ဘ၀မ်ားစြာ၌ ေမတၱာပါရမီကုိလည္း ျဖည့္က်င့္ခဲ့သည္။ သု၀ဏၰသာမ ရေသ့ျဖစ္စဥ္ ေတာထဲ၌ မ်က္မျမင္ မိဘႏွစ္ပါးကုိ ျပဳစုေန၏။ ျခေသၤ့, သစ္, က်ား, သမင္, ဒရယ္, ေခ်ငယ္, စုိင္,ဆတ္ စေသာ သားေကာင္မ်ားအေပၚ၌ပင္ တကယ့္ေမတၱာ စိတ္ျဖင့္ ခ်စ္ခင္ေန၏။ မိမိအား သားေကာင္မွတ္၍ ေလးျဖင့္ပစ္သတ္ခဲ့ေသာ ပီဠိယကၡမင္းကုိပင္ ေမတၱာမပ်က္ခဲ့ေပ၊ ေနာက္ဆုံး ေမတၱာ, သစၥာေၾကာင့္ ျမားဆိပ္လည္းေျပ၊ အသက္လည္း မေသဘဲ မ်က္မျမင္မိဘႏွစ္ပါးလည္း မ်က္စိႏွစ္ကြင္း အလင္းရၾကေလသည္။

ထုိအတူ ေမတၱာအေၾကာင္းကုိ ဖတ္ရႈရေသာ သူေတာ္စဥ္၊ ဒကာ၊ ဒကာမ မိတ္ေဆြသဂၤဟတုိ႔သည္လည္း ဘဝအလင္းရၾက၍ ေရႊျပည္နိဗၺာန္ ကုိ လ်င္ျမန္ေစာစြာ ေရာက္ႏုိင္ပါေစလုိ႔ ဆုေတာင္းပတၱနာျပဳလုိက္ပါသည္...။

ဇာတ္သိမ္းပုိင္း...

တကၠသုိလ္ျမတ္မင္း